Mụn trứng cá là một loại mụn khá cứng đầu, nếu không được điều trị sớm rất dễ để lại thâm và sẹo mụn. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm, thuốc đặc trị mụn trứng cá hiệu quả. Vậy cơ chế của các loại thuốc này là gì, chúng có tiềm ẩn tác dụng phụ gì hay không? Mời bạn đọc bài viết dưới đây.
Đôi nét về mụn trứng cá
Mụn trứng cá được xem là kẻ thù của nhiều chị em, khiến làn da bị tổn thương, ảnh hưởng lớn đến ngoại hình của người mắc. Vậy mụn trứng cá là gì và nguyên nhân hình thành do đâu?.
Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá hình thành do sự bít tắc các lỗ chân lông bởi tuyến bã nhờn, tế bào chết và bụi bẩn. Mụn trứng cá thường xuất hiện ở những vùng như trán, mũi và cằm (gọi chung là vùng chữ T).
Một số loại mụn trứng cá thường gặp như:
- Mụn đầu trắng (whiteheads): Là những vết mụn kín, không có lỗ mở ra bề mặt da. Mụn này hình thành là do các chất bã nhờn và tế bào chết bị bít tắc trong các lỗ chân lông.
- Mụn đầu đen (blackheads): Mụn đầu đen là những nhân trứng cá tích tụ các chất nhờn và tế bào da chết, còn được gọi là mụn trứng cá hở. Các nhân mụn này khi tiếp xúc với không khí lâu sẽ bị oxy hóa và chuyển sang màu đen.
- Mụn bọc (cysts): Là giai đoạn nặng của mụn đầu trắng, khi mà vi khuẩn, bã nhờn và các tế bào chết dưới da gây ra viêm. Mụn bọc được đặc trưng bởi tình trạng sưng đỏ nhưng chưa có mủ.
- Mụn mủ (pustules): Tương tự như mụn bọc, chỉ khác là đã xuất hiện mủ màu trắng hoặc hơi vàng, thường đau khi chạm vào. Mụn mủ thường khiến người mắc cảm thấy khó chịu, chỉ muốn nặn chúng đi, nhưng hãy cẩn thận vì sau khi nặn mụn rất dễ để lại sẹo.
Một số loại mụn trứng cá hay gặp ở trên da như mụn đầu đen, mụn đầu trắng,...
Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá
Mụn trứng cá xuất hiện khi các lỗ chân lông trên da bị bít tắc. Khi cơ thể tạo ra quá nhiều bã nhờn, lượng dầu thừa trên da có thể vô tình lưu lại bên trong lỗ chân lông và khiến cho lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
Đôi khi, loại vi khuẩn sống trên da có tên Propionibacterium acnes (P.acnes) cũng có thể tiến sâu vào bên trong lỗ chân lông và phát triển rất nhanh. Tình trạng này khiến cho lỗ chân lông bị viêm, sưng đỏ.
Hơn nữa, sự thay đổi của hormone trong cơ thể cũng có thể dẫn đến xuất hiện mụn trong độ tuổi dậy thì hoặc mụn trứng cá khi mang thai. Ngoài ra, việc sử dụng mỹ phẩm hay chu kỳ kinh nguyệt không đều cũng có thể ảnh hưởng đến tình trạng mụn của bạn.
Các thuốc đặc trị mụn trứng cá hiệu quả
Để tìm được thuốc đặc trị mụn trứng cá hiệu quả, phù hợp với từng loại da, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Hiểu rõ được làn da của mình là da khô, da hỗn hợp hay da dầu,...
- Tìm hiểu thật kỹ các thành phần của thuốc để tránh gây kích ứng.
- Tìm mua các thuốc đặc trị mụn trứng cá có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
Dưới đây là một số thuốc đặc trị mụn trứng cá hiệu quả theo từng dạng dùng.
Các thuốc bôi đặc trị mụn trứng cá
Đây là đường dùng phổ biến trong các thuốc đặc trị mụn trứng cá, cụ thể:
- Retinoid
Retinoid là thuốc trị mụn trứng cá thuộc dẫn xuất của vitamin A, bao gồm:
- Tretinoin
- Adapalene
- Tarazotene
Thuốc này có tác dụng tiêu nhân mụn và ức chế quá trình viêm, thích hợp với mọi tình trạng mụn trứng cá từ trung bình đến nặng. Thuốc giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, giảm viêm và ngăn chặn quá trình sản xuất dầu nhờn trên da. Ngoài ra, thuốc cũng giúp điều hòa quá trình biệt hóa trên da và tẩy tế bào chết nhằm giảm sự bít tắc lỗ chân lông. Nhờ đó ngăn cản quá trình hình thành mụn, giúp làm mịn và giảm nếp nhăn.
Retinoid thường được bôi vào buổi tối vì nhạy cảm với ánh sáng mặt trời.
Thuốc bôi đặc trị mụn trứng cá Retinoid giúp ngăn cản quá trình hình thành mụn trên da
- Salicylic acid
Đây là nhóm thuốc thường được sử dụng đối với các loại mụn trứng cá ở mức độ nhẹ như mụn đầu đen hay mụn đầu trắng. Nhóm thuốc này làm tiêu nhân mụn và tẩy các tế bào chết trên da, giúp cho làn da luôn được thông thoáng. Bên cạnh đó, thuốc cũng giúp ngăn ngừa sự bùng phát mụn trở lại nhưng cần lưu ý về tác dụng phụ đó là gây kích ứng cho da.
- Benzoyl peroxide (BPO)
Benzoyl peroxide giúp tiêu diệt vi khuẩn, chống viêm và làm tiêu nhân mụn hiệu quả. Vì bản chất là thân dầu nên có khả năng thâm nhập vào các nang lông. Khi bôi lên da, nó sẽ giải phóng tác dụng chống oxy hóa và loại bỏ các gốc tự do. Nhờ đó, đây là thuốc trị mụn trứng cá có hiệu quả cao.
- Azelaic acid
Azelaic acid thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá mức độ nhẹ đến trung bình. Thuốc này giúp chống lại sự phát triển của vi khuẩn gây mụn trứng cá, giảm sưng viêm và giảm vết thâm do mụn để lại. Bạn chỉ cần làm sạch da và lau khô trước khi bôi thuốc để đạt hiệu quả cao nhất.
Azelaic acid là thuốc đặc trị mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình
- Các thuốc kháng sinh đặc trị mụn trứng cá
Các thuốc kháng sinh thường có thành phần tiêu diệt vi khuẩn gây mụn như Clindamycin, Erythromycin. Các nhóm thuốc này được sử dụng 1 - 2 lần/ngày giúp chống lại vi khuẩn gây mụn P.acnes và ức chế hình thành viêm.
Ngoài ra, trên thị trường hiện nay cũng có những loại thuốc bôi có sự kết hợp các kháng sinh giúp tăng hiệu quả trị mụn như:
- BPO và kháng sinh: Erythromycin 3%/BPO 5%, Clindamycin 1%/BPO 5%, Clindamycin 1%/BPO 3.75%.
- BPO và retinoid: Adapalene 0.1%/BPO 2.5%. Tuy nhiên, chỉ sử dụng cho trẻ lớn trên 9 tuổi.
- Retinol và kháng sinh: Clindamycin phosphate 1.2%/Tretinoin 0.025% gel. Lưu ý, chỉ sử dụng cho trẻ lớn trên 12 tuổi.
Các thuốc uống đặc trị mụn trứng cá
Trong các trường hợp mụn trung bình hoặc nặng, bác sĩ có thể kê các loại thuốc uống kết hợp cùng với kem bôi để việc trị mụn đạt hiệu quả cao nhất. Bao gồm:
- Các thuốc kháng sinh dạng uống
Nhóm thuốc này thường có chứa các hoạt chất như:
- Minocycline
- Azithromycin
- Doxycycline
Các thuốc này có tác dụng chống vi khuẩn gây mụn P.Acnes và ức chế quá trình gây viêm. Tuy nhiên, có những loại kháng sinh dạng uống không sử dụng cho trẻ dưới 12 tuổi và phụ nữ mang thai. Chính vì thế, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi dùng thuốc.
- Thuốc trị mụn trứng cá Isotretinoin
Isotretinoin là nhóm thuốc trị mụn trứng cá dùng cho trường hợp nặng và viêm nhiều. Đây là các thuốc kê đơn nên cần có sự chỉ định của bác sĩ và không sử dụng cho phụ nữ có thai, do đó bạn cần hết sức cẩn thận khi dùng.
Isotretinoin có thể gây ra một số tác dụng phụ như làm khô môi, khô mắt, tăng men gan, tăng mỡ máu,… Nếu có bất kỳ bất thường hay kích ứng cho da, bạn cần đến bác sĩ da liễu để tư vấn và điều trị.
Thuốc đặc trị mụn trứng cá Isotretinoin không được dùng cho phụ nữ có thai
- Các thuốc tránh thai trị mụn trứng cá
Mụn trứng cá xuất hiện là do tình trạng rối loạn nội tiết với biểu hiện thường là bùng phát mụn trước chu kỳ kinh nguyệt. Vì thế, không nên sử dụng thuốc tránh thai trong 2 năm kể từ lần hành kinh đầu tiên, bởi nó có thể gây ra suy giảm chức năng của buồng trứng và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.
Các hormon tổng hợp trong viên tránh thai sẽ ức chế sản xuất androgen. Nhờ vậy mà tuyến bã nhờn ít bị kích thích hơn và giảm tình trạng tiết dầu thừa.
Tuy nhiên, chỉ có viên uống tránh thai chứa cả estrogen và progestin mới có hiệu quả trị mụn, nếu chỉ chứa progestin sẽ không giúp cải thiện mụn. Bởi progestin cũng là một dạng androgen có hoạt tính yếu. Điều này đồng nghĩa là sử dụng progestin đơn lẻ sẽ khiến cho da tiết dầu hơn và dễ nổi mụn giống như androgen.
Hiện nay có ba loại thuốc tránh thai sử dụng để trị mụn trứng cá được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận dùng để điều trị. Cụ thể là:
- Ortho Tri-Cyclen
- Estrostep
- YAZ
Theo một kết quả nghiên cứu, không có sự khác biệt nào về mức độ điều trị mụn trứng cá giữa ba loại này.
Các mẹo chữa mụn trứng cá tại nhà
Bên cạnh việc điều trị mụn bằng các loại thuốc uống hay kem bôi thì các vấn đề liên quan đến chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày cũng ảnh hưởng lớn đến sự xuất hiện của các loại mụn trên da. Một số lời khuyên dưới đây sẽ hỗ trợ bạn trị mụn trứng cá tại nhà hiệu quả.
- Bạn nên rửa mặt không quá 2 lần một ngày bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ. Theo nghiên cứu của viện da liễu Hoa Kỳ, việc rửa mặt thường xuyên, kỹ lưỡng sẽ khiến cho da nhạy cảm và dễ hình thành mụn.
Rửa mặt sạch giúp các thuốc đặc trị mụn trứng cá hấp thụ dễ dàng vào trong da
- Sử dụng kem trị mụn không cần kê đơn để thoa lên các nốt mụn trứng cá. Bạn có thể sử dụng kem bôi chứa axit salicylic hay benzoyl peroxide để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Sử dụng các dòng kem chống nắng hay kem dưỡng da không chứa dầu. Bạn hãy tìm dùng các sản phẩm mà trên bao bì có in dòng chữ “không chứa các thành phần gây bít lỗ chân lông” hoặc “không gây mụn” để hạn chế tối đa lượng dầu nhờn trên da gây bít tắc chân lông.
- Bạn hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu để thăm khám nếu như phương pháp trị mụn không mang lại hiệu quả.
Giải pháp an toàn giúp giảm mụn trứng cá hiệu quả tại nhà
Bên cạnh việc áp dụng các cách làm trên, để điều trị mụn hiệu quả, các bạn nên tìm cho mình một sản phẩm đặc trị, chuyên biệt dành cho da mụn. Hiện nay, rất nhiều người đã và đang sử dụng kem bôi thảo dược để cải thiện mụn.
Điển hình là sản phẩm thảo dược có chứa thành phần chính từ dịch chiết Neem, có nguồn gốc từ Ấn Độ đã được sử dụng qua hàng ngàn năm với nhiều công trình nghiên cứu khoa học khẳng định tác dụng giúp nhanh liền sẹo và trị mụn. Đề tài nghiên cứu của tác giả Dr. Farhat S. Daud cùng cộng sự năm 2013 cho thấy, trong dịch chiết lá neem có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và tiêu diệt được các vi khuẩn gây ra mụn.
Dịch chiết lá neem thường được tìm thấy trong các sản phẩm trị mụn trứng cá
Tác dụng trị mụn sẽ được nâng cao hơn khi kết hợp với các thảo dược khác giúp kháng khuẩn như sài đất, ba chạc, hoàng liên; giúp chống viêm như hoàng liên, lô hội và đặc biệt là tác dụng thu nhỏ vết loét, nhanh liền sẹo, trị mụn trứng cá có ở hầu hết các thành phần như sài đất, ba chạc, hoàng liên… Có thể thấy, đây là một công thức toàn diện giúp cải thiện các vấn đề về mụn.
Như vậy, qua thông tin bài viết chia sẻ, các bạn đã bỏ túi cho mình những loại thuốc đặc trị mụn trứng cá. Đặc biệt, bài viết này cũng đã đưa ra giải pháp hiệu quả, an toàn giúp giảm mụn trứng cá từ sản phẩm thảo dược!
Nếu bạn có thắc mắc nào, vui lòng để lại bình luận để chuyên gia của chúng tôi giải đáp giúp bạn.